1. Een strenge en gecoördineerde aanpak van gendergerelateerd geweld
Gendergerelateerd geweld kan verschillende vormen aannemen: fysiek of psychisch partnergeweld, grensoverschrijdend gedrag, verkrachting, cybergeweld, genitale verminking… V&M heeft dan ook een waaier aan voorstellen om aan die problemen aan te pakken. Preventie speelt daarin een heel belangrijke rol, via risicotaxatie van geweldplegers en verplichte psychologische opvolging. Daarnaast is er absoluut een efficiëntere afstemming tussen de verschillende beleidsniveaus nodig, een beter onthaal en begeleiding van slachtoffers (o.a. in de verdere uitrol van de Zorgcentra na seksueel geweld), en verplichte opleidingen rond seksueel geweld voor alle politiediensten, eerstelijnshulpverleners en magistraten.
2. Doorgedreven pariteit in politiek en bedrijfsleven
Een spijker waarop we blijven hameren: wij streven naar pariteit in de federale regering en in de kabinetten. Vooral het aantal kabinetschefs moet stijgen. In de bedrijfswereld eisen we niet meer of niet minder dan het toepassen en opvolgen van de quotawet, met effectieve sancties voor bedrijven die de wet niet naleven. We pleiten ook voor een verdere uitbreiding van de quotawet, onder meer naar de directie- en managersfuncties in overheidsbedrijven en beursgenoteerde bedrijven, en in de raden van bestuur en uitvoerende organen van niet-beursgenoteerde bedrijven.
3. Een volwaardig verdienmodel voor vrouwen
De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen toont zich vandaag de dag ook nog steeds op economisch vlak. Dit heeft verstrekkende gevolgen die zich weerspiegelen in een immense loonkloof, loopbaankloof en pensioenkloof. We pleiten dan ook voor een volledige en correctie toepassing van de loonkloofwet en meer controle hierop. Daarnaast moet er meer transparantie komen rond lonen en extralegale voordelen, zowel in de publieke als private sector, en meer sensibilisering over de financiële impact van deeltijds werk en de lange termijn gevolgen voor de opbouw van sociale rechten en pensioen.
4. Een verdere uitbreiding en betere vergoeding van de zorgverloven, inclusief mantelzorg
Het grootste deel van het zorgwerk wereldwijd wordt uitgevoerd door onbetaalde verzorgers die overwegend vrouwelijk zijn. Dit onbetaalde zorgwerk vormt dan ook de grootste belemmering voor vrouwen om deel te nemen aan de arbeidsmarkt. In ons land zijn de zorgverloven dé manier om de combinatie tussen arbeid en zorg leefbaar te maken. We pleiten dan ook voor een verdere uitbreiding van de zorgverloven: een uitbreiding van het sociaal verlof voor grootouders, een uitbreiding van het moederschapsverlof voor zelfstandige moeders en een verlenging en deels verplichting van het vaderschapsverlof voor vaders en meemoeders. Daarnaast moet er ook veel meer financiële en logistieke ondersteuning en omkadering komen voor mantelzorgers.
5. Aandacht voor kwetsbare gezinnen
Alleenstaanden of alleenstaande ouders vormen een steeds grotere groep. Bij acht op de tien eenoudergezinnen gaat het om alleenstaande moeders. Zij hebben een beduidend hoger risico op armoede, wat ook een negatieve impact heeft op de kinderen die in het gezin opgroeien. We roepen dan ook op om kwetsbare eenoudergezinnen extra te ondersteunen, met de verankering van een alleenstaandenreflex binnen alle beleidsdomeinen. Daarnaast pleiten we ervoor dat er meer wordt ingezet op goede huisvesting voor alleenstaande ouders. Ook DAVO (Dienst voor Alimentatievorderingen) moet geëvalueerd worden op toereikendheid en toegankelijkheid.
6. Focus op de specifieke noden van alleenstaanden
De woon- en arbeidsmarkt, alsook bijkomstige facturen en belastingen, zijn niet aangepast aan de demografische veranderingen die op komst zijn. Wij pleiten voor de verankering van een alleenstaanden-toets, waarbij bij elke beleidsmaatregel, binnen alle beleidsdomeinen, wordt gekeken wat de effecten voor de alleenstaanden zijn. Praktijktesten op de huurmarkt kunnen discriminatie van alleenstaanden en andere kansengroepen tegengaan. Daarnaast pleiten we voor meer middelen voor kwaliteitsvolle sociale woningen, een allesomvattend beleid rond ‘cohousing’ – dat samenwonen met anderen mogelijk maakt zonder intrekking of vermindering van uitkeringen – en het ontwikkelen van stimulansen om woonvormen voor alleenstaanden te bevorderen.
7. Doorgedreven wetenschappelijk onderzoek alvorens aan de abortuswet te sleutelen en een wettelijk kader om discreet te bevallen
Vrouwen moeten zo goed mogelijk in staat zijn om hun vruchtbaarheid te bepalen en moeten wettelijk beschermd worden voor, tijdens en na de zwangerschap. Vrouwen die zich regelmatig moeten vrijmaken op het werk voor medisch begeleide voortplanting moeten wettelijk beschermd worden tegen ontslag. Daarnaast is het in het belang van het kind dat vrouwen de mogelijkheid hebben om op een discrete manier te bevallen en dat er een wettelijk kader bestaat voor niet-commercieel draagmoederschap. We pleiten daarenboven voor een moderne en aan de huidige samenleving aangepaste wetgeving rond zwangerschapsafbreking, met allereerst een doorgedreven wetenschappelijk onderzoek van de bestaande abortuswet.
8. Aandacht voor genderverschillen in de gezondheidszorg
Een gendersensitieve gezondheidszorg betekent de erkenning voor de verschillen tussen mannen en vrouwen in gezondheid en dat deze worden meegenomen in onderzoek, preventie, diagnose en behandeling. We pleiten voor meer aandacht voor gender in de artsenopleiding. Daarnaast moet het RIZIV verplicht worden om gendergegevens in verband met het voorschrijfgedrag van artsen bij te houden. Ook bij beleidsmaatregelen en het terugbetalingsbeleid voor medicijnen moet rekening gehouden worden met het verschillende gebruik van geneesmiddelen door vrouwen en mannen.
9. Uitvoeren van de instructies rond genderbudgeting en gendermainstreaming
Het uitvoeren van gendermainstreaming (het meenemen van de gendertoets in alle beleidsprocessen, -domeinen en -niveaus) en genderbudgeting (het integreren van de genderdimensie in alle begrotingsvoorbereidingen) is bij wet verplicht in België. De instructies hierrond moeten uitgevoerd worden. Daarnaast moeten institutionele mechanismen voor de gelijkheid tussen vrouwen en mannen (zoals het IGVM) voldoende financiële middelen blijven krijgen.
10. Respect voor de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties
België heeft zich in 2015 geëngageerd om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (sdg’s) van de VN na te leven. We pleiten dan ook voor een concrete uitvoering van de Agenda 2030 met een wettelijke omkadering, de ontwikkeling van een set indicatoren die de genderdimensie van Agenda 2030 weerspiegelen en een nieuw federaal pan over duurzame ontwikkeling waarbij specifiek ingegaan wordt op de genderdimensie van de sdg’s.